ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

2013 | Τμήμα Αρχιτεκτονικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας

Διπλωματική Εργασία | Επιβλέποντες : Ζήνων Σιερεπεκλής, Σόλων Ξενόπουλος, Μιχάλης Σιούλας

SITE ANALYSIS, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Άγιος Σωζόμενος. Ένα εγκαταλελειμμένο χωριό της επαρχίας Λευκωσίας. Απέχει τρία χιλιόμετρα από το χωριό Ποταμία και έξι χιλιόμετρα από το κατεχόμενο χωριό Πιρόι. Το χωριό γειτνιάζει με την Πράσινη Γραμμή. Μέχρι το 1964 το χωριό κατοικείτο από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους πολίτες.

Το 1964 , η χρονιά που οι διακοινοτικές συγκρούσεις ξέσπασαν στο νησί, οι Έλληνες συγκρούστηκαν με τους Τούρκους και μια μάχη έλαβε χώρα εδώ με αποτέλεσμα την εκκένωση του χωριού. Γεγονότα σταθμός στην νεότερη ιστορία της Κύπρου.

CHRONOLOGIGAL DIAGRAM, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

SITE ANALYSIS – PANORAMIC VIEWS, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Με την επίσκεψή μας στον χώρο και συνδυάζοντας τα όσα είχαμε ακούσει και διαβάσει με τις εικόνες που αντικρίσαμε διαπιστώσαμε ότι ο χώρος έχει έναν ιδιαίτερα υπερβολικό χαρακτήρα που διατηρεί  την αίσθηση του παραλογισμού των όσων συνέβηκαν εκεί.

Μέσα από μια διαρκή σύγκριση του φυσικού με το τεχνικό περιβάλλον, παρατηρήσαμε ότι το φυσικό ανακαταλαμβάνει τον χώρο με έναν τρόπο που προσδίδει μια διαφορετική ένταση  στα εναπομείναντα ερείπια. Η φύση να ‘’εκδικείται” και να διεκδικεί. Η φθορά, η εγκατάλειψη, η απουσία και η ερήμωση συνθέτουν πια αυτό τον τόπο, αντικαθιστώντας την εικόνα του τότε με ίχνη όχι πάντα αντικείμενα αναγνώσιμα φορτισμένα. Η εγκατάλειψη μας προβληματίζει ανάλογα με το πόσο κοντά είμαστε στο να σβηστούν πριν μας προβληματίσουν, τα ίχνη μιας σειράς ανθρώπινων ενεργειών. Η εικόνα ομολογεί το πέρασμα μιας μεγάλης καταστροφής στην οποία ο άνθρωπος συνέβαλε, όπως και ο “νεκρός” χρόνος από την απουσία αυτού.

SITE ANALYSIS – IDEAS, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

SITE ANALYSIS, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Ένα πλάνο που προκαλεί την μνήμη όσων έζησαν εκεί αλλά συνάμα και την απορία όσων επισκέπτονται τον χώρο σήμερα. Συναισθήματα ανάμεικτα: θλίψη, απορία, απογοήτευση αλλά και η γοητεία του ερειπίου.

Η ανάδειξη της ιστορίας του ερειπωμένου χωριού αλλά και του κάλλους του φυσικού τοπίου που το περιβάλλει είναι για μας απαραίτητη.

CONCEPT, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

MASTER PLAN, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Πρόταση

Δημιουργία ενός μνημειακού χώρου όπου θα καθίσταται δυνατή η ανάγνωση της ιστορίας αλλά και του περιβάλλοντα τοπίου. Ταυτόχρονα θα μπορούν να διαδραματίζονται δραστηριότητες δημόσιας χρήσης και να επιτυγχάνεται έτσι η ζωντάνια και η αναβίωση του χώρου.

Παρατηρώντας την φυσική εξέλιξη των πλινθόκτιστων κτιρίων αλλά και των χωμάτινων δρόμων συνειδητοποιούμε την ταχεία εξαφάνιση των ορίων στην πορεία του χρόνου. Η επαναφορά και η ανάδειξη των ορίων κάθε ιδιοκτησίας επαναπροσδιορίζει τον πρότυπο διαχωρισμό των τεμαχίων και συνάμα τον διαχωρισμό ιδιωτικών και δημόσιων χώρων.

Οριοθετούνται πάσσαλοι στα σημεία που ορίζουν κάθε ιδιοκτησία. Οι πάσσαλοι με ύψος τρία μέτρα (όσο και το ύψος των περισσοτέρων κατοικιών) τοποθετούνται κάθετα στο έδαφος ενώ ταυτόχρονα δημιουργείται μια  ένωση με οριζόντιους πασσάλους που στηρίζονται στο πάνω μέρος των καθέτων. Έτσι δημιουργείται ένα πλέγμα (ιστός) που λειτουργεί σαν ταξιθέτης στην προσπάθεια για την επαναφορά του πρότυπου χάρτη του χωριού ο οποίος αιωρείται πάνω από τα ερείπια.

Ως κτιριακές εγκαταστάσεις επιλέγεται η δημιουργία περιπτέρων όπου το κάθε ένα θα αποκαλύπτει στοιχεία τόσο για την ιστορία όσο και για το φυσικό περιβάλλον. Τα περίπτερα τοποθετούνται στις ιδιοκτησίες τις οποίες παρατηρήθηκαν στο παρελθόν διώροφες κατοικίες. Ο χρήστης θα μπορεί, χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις του, να δει, να ακούσει, να διαβάσει στοιχεία που συνέθεσαν την μοναδικότητα του χώρου.

PLAN, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PLAN, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

FINAL IDEA, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

SECTIONS, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 1 – INFO POINT, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 2 – REVERSIBLE, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 3 – MULTI USE, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 4 – EXHIBITION SPACE, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 5 – ACOUSTIC, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 6 – ACOUSTIC, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

PAVILION 7 – VISION, © ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ