Χωρο-γραφήματα: μιας στεριάς
του Κωνσταντίνου Μάρκου
Στιγμιότυπο από την ιταλική ταινία με τίτλο, «Terraferma», © «Terraferma»
Φωνές ανοίκειες αντηχούν για να με φέρουν πίσω στην πραγματικότητα. Σαν τις σκοτεινές εξορμήσεις του μυαλού εμφανίζονται σε απρόσμενες στιγμές, έτοιμες να αντισταθούν στους μελαγχολικούς ήχους της θάλασσας που με βαρύτητα τις πλαισιώνουν. Με σταθερότητα, οι επαναλαμβανόμενες εικόνες διατηρούν την θέση τους στην ιστορία και απεικονίζουν ένα παλιό, ξύλινο καράβι να αιωρείται μαγικά πάνω από άγνωστο ωκεανό. Εγώ… Να στέκομαι ακίνητος, παγωμένος μέσα στο καράβι, με μοναδική συντροφιά τον άνεμο που διαταράσσει με ηρεμία το χώρο και το χρόνο βυθίζοντας το σώμα μου σε ένα άλλο, ονειρικό κόσμο. Αλλά η «γη»… Αυτή η επιφανειακή στρώση νερού, φαντάζει επίπεδη, χωρίς καμία σφαιρική αξία. Στον ορίζοντα δεν υπάρχει νοερά η στεριά που αναζητεί ο κάθε ταξιδιώτης. Και τα κατώφλια αισιοδοξίας… Αυτοί οι μύθοι που συνδέουν συναρπαστικούς κόσμους, φαίνεται να κατοικούν μονάχα στα παιδικά παραμύθια.
Κάποιοι λένε πως όταν κρατάς στα χέρια σου μια πυξίδα, ο κόσμος χάνει την ολότητα που τον χαρακτηρίζει.
Κάποιοι λένε πως όταν κρατάς στα χέρια σου μια πυξίδα, ο κόσμος χάνει την ολότητα που τον χαρακτηρίζει. Διαλύεται σε πολλά μικροσκοπικά σημεία, έτοιμα να τα εξερευνήσει ο κάθε ταξιδιώτης. Αυτό όμως δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Πολλές φορές κυριαρχεί η εξαίρεση όπου: τα ταξίδια με προορισμό το «άγνωστο» διχάζουν τον κόσμο σε μερικές απλές κατευθύνσεις. Έτσι, τα μόρια χάνουν τον σκοπό τους και το ταξίδι τότε γίνεται από τη φύση του αόριστο. Βέβαια, ακόμη και αυτό προδιαθέτει μια γνώση. Γνώση κάποιων βασικών συντεταγμένων. Μοναδική συνθήκη είναι η ελπίδα πως το σώμα, εγκαταλείποντας όλα αυτά που με οικειότητα κατοικούν στη μνήμη, θα προσαρμοστεί σε νέους τόπους. Σε τόπους που δεν προοριζόταν ποτέ να κατοικήσει.
Η δικιά μου η πυξίδα ήταν ένα ρολόι… Το ρολόι θα έλεγε κανείς πως είναι ένα ιδιαίτερο εργαλείο. Συνήθως είναι στρογγυλό, με διάφανη επιφάνεια η οποία επικαλύπτει μεταλλικούς δείχτες που διαγράφουν κύκλους αποκαλύπτοντας έτσι τις παρούσες χρονικές στιγμές. Στρέφοντας τον ωροδείχτη με κατεύθυνση προς τον ήλιο, οι γωνιές και οι διχοτόμοι μεταξύ των δειχτών αποκαλύπτουν τον βορρά. Αυτόν που με μανία πάλεψα να κατακτήσω.
Στρέφοντας τον ωροδείχτη με κατεύθυνση προς τον ήλιο, οι γωνιές και οι διχοτόμοι μεταξύ των δειχτών αποκαλύπτουν τον βορρά. Αυτόν που με μανία πάλεψα να κατακτήσω.
Το σώμα όμως δεν ακολουθεί πάντοτε τη διαδρομή όσο και να αντιστέκεται στους κανόνες της φύσης. Στους κανόνες του τόπου. Και εκεί είναι που αφήνεσαι ολοκληρωτικά στις παραισθήσεις του μυαλού και στην αβεβαιότητα της επόμενης στιγμής.
Με θολωμένο το μυαλό, μεταξύ ονείρου και ξύπνιου, ανοίγω τα μάτια για να αντικρίσω το σώμα μου συνδεδεμένο με καλώδια και τετράγωνες συσκευές που εκπέμπουν σταθερούς ήχους σε μια μαύρη οθόνη. Οι εικόνες πρωτόγνωρες. Γύρω μου στέκονται άγνωστα πρόσωπα, μέσα σε ένα λευκό μα συνάμα σκοτεινό δωμάτιο, διακοσμημένο με ένα κρεβάτι και μερικά σκόρπια έπιπλα τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο σαν να εξιστορούν κάθε φορά την ίδια ιστορία. Να εξυπηρετούν πάντα τον ίδιο σκοπό. Και ένα κούφωμα, προορισμένο να διοχετεύει φως, σκεπάζεται παραπλανητικά με ανομοιόμορφες ξύλινες λωρίδες. Τίποτα δεν φαντάζει γνώριμο. Αλλά οι καθησυχαστικές φωνές των άγνωστων προσώπων με ενημερώνουν, με αμεσότητα, πως το λευκό δωμάτιο κρατά καλά κρυμμένα τα μυστικά του.
Το σώμα όμως δεν ακολουθεί πάντοτε τη διαδρομή όσο και να αντιστέκεται στους κανόνες της φύσης. Στους κανόνες του τόπου.
«Καταφύγιο… Καταφύγιο», επαναλαμβάνουν επίμονα.
Έχω σωθεί, συλλογιέμαι, χωρίς να διαθέτω πλήρη διαύγεια όλων αυτών που προηγηθήκαν. Στη μνήμη μου βρίσκεται μονάχα χαραγμένο ένα ξύλινο καράβι, μια πυξίδα, ένα λαμπερό φως και μια αφυπνιστική σειρήνα. Το χρονικό διάστημα που τα συνδέει: άγνωστο. Όπως και οι συντεταγμένες. Ένα μονάχα είναι σίγουρο. Κατάφερα να βρεθώ σε μια άλλη, «ξένη» στεριά. Και αυτό που αποτελεί τελικά σταθερό παρονομαστή στην ιστορία είναι εκείνος ο γαλαζοπράσινος απέραντος ωκεανός.
Μοναδικός ορίζοντας; Όχι η ταυτότητα που αφήνει κανείς πίσω. Αλλά αυτήν που ο κάθε ταξιδιώτης αναζητεί κάτω από τις ρωγμές της δικιάς του ελευθερίας. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στις πάλες για να μην ξαναβρεθεί στο βυθό, είναι που κρύβεται η πραγματική του στεριά.
Tags
theory
