ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ + ΑΚΚΕΛΙΔΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ

Μάριος Οικονομίδης, Μαρία Ακκελίδου

2006 | Πρόταση | 900 τμ

Εθνικό Πάρκο Κάβο Γκρέκο, Αμμόχωστος

Χωροταξικό, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

Πρωταρχικός μας στόχος υπήρξε ο σχεδιασμός ενός κτιρίου το οποίο, πέραν της ικανοποίησης των λειτουργικών απαιτήσεων του αγωνοθέτη χαρακτηρίζεται από τα πιο κάτω:

• Την ανάδειξη της τυπολογικής ταυτότητας του κτιρίου ως χώρου περιβαλλοντικής ενημέρωσης και εκθεσιακού  – μουσειακού χώρου.

• Τη δημιουργία ενός κτιρίου γήινου, ατμοσφαιρικού, που συνδιαλέγεται με τις υφές, τα υλικά, τα χρώματα και το ρωμαλέο τοπίο του Κάβο Γκρέκο και αποτελεί τη φυσική του προέκταση.

• Την  έντονη βιωματική πρόσληψη και ανάγνωση των υλικών, των χρωμάτων και των μοναδικών χαρακτηριστικών του τοπίου διαμέσου των χωρικών σχέσεων, των υλικών και των υφών του κτιρίου.

• Την δημιουργία ενός κτιρίου που χαρακτηρίζεται από εσωστρέφεια, όπου το τοπίο αποκαλύπτεται στον επισκέπτη έμμεσα και ελλειπτικά.

• Τον εμπλουτισμό των χωρικών σχέσεων με την διαδοχή μιας σειράς υπαίθριων και κλειστών χώρων.

• Την κατασκευή ενός οικολογικού κτιρίου που στοχεύει στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων – κατασκευαστικών, ενεργειακών και αισθητικών – στο περιβάλλον.

• Την αξιοποίηση απλών και εύκολα αναγνωρίσιμων μεθόδων που στοχεύουν στην σωστή βιοκλιματική συμπεριφορά του κτιρίου.

Σκίτσα, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

Αξιοποίηση φυσικής τοπογραφίας

Η φυσική τοπογραφία ρέει μέσα στο κτίριο, συνθέτοντας ένα πλούσιο συντακτικό κίνησης και χωρικών εμπειριών.

Το φυσικό έδαφος διεισδύει μέσα στο κτίριο και το εμπλουτίζει με τη διαδοχή κλειστών και υπαίθριων χώρων. Το κτίριο αποτελεί τη φυσική προέκταση του τοπίου.

Οριοθέτηση

Ο ανοικτός περιβάλλοντας χώρος οριοθετείται με σαφήνεια με δύο επιμήκη τοιχία, κατασκευασμένα από κλωβούς από γαλβανισμένο πλέγμα, μέσα στους οποίους τοποθετείται σε διαφορετικότητες πυκνότητες θραυστή πέτρα της περιοχής.

Η μορφή 

Η μορφή του κτιρίου είναι κατ’ επιλογή απλή, δωρική και συνδιαλέγεται με το ρωμαλέο και σκληρό τοπίο του Κάβο Γκρέκο αρμονικά, χωρίς να δεσπόζει ή να επιβάλλεται σ΄ αυτό.

Το προφίλ του κτιρίου διατηρείται χαμηλό, αφού η πρόταση περιορίζεται σε ένα μόνο όροφο. Η αποφυγή χωροθέτησης της εισόδου στο ψηλότερο σημείο του γηπέδου ενισχύει την επιλογή αυτή.

Κάτοψη ισογείου, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

Τομές, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

Υλικά, χρώματα, υφές

Μέσα από το ψηλάφισμα των υλικών, των χρωμάτων και των υφών του τοπίου του Κάβο Γκρέκο, δημιουργήσαμε ένα κτίριο γήινο και έντονα βιωματικό, όπου ο επισκέπτης μπορεί να αναγνώσει άμεσα μέσα από τα υλικά και τις υφές της κατασκευής, τα μοναδικά χαρακτηριστικά της περιοχής.

Οι αόρατοι, ο βράχος, η οξειδωμένη γη και  το νερό μεταφέρονται στην κατασκευή άμεσα  ή έμμεσα μέσα από την επιλογή των υλικών. Η υφή είναι τραχιά και τα χρώματα γήινα.

• Ο βράχος της περιοχής αναγνωρίζεται μέσα από τους κλωβούς με πέτρα της περιοχής που περιβάλλουν το κτίριο.

•  Η οξειδωμένη γη προσλαμβάνεται μέσα από την επένδυση των εξωτερικών τοιχοποιιών με πλάκες από οξειδωμένο χάλυβα (weathering steel).

• Η χρησιμοποίηση ξύλινου εξωτερικού δαπέδου στα εξωτερικά δάπεδα της εισόδου, στα αίθρια και στον εξωτερικό χώρο του αναψυκτηρίου παραπέμπει στα χρώματα και στις υφές των αοράτων, της αγριελιάς και των κυπαρισσιών αλλά και στις ξύλινες αποβάθρες κοντά στη θάλασσα.

• Η αυτοφυής βλάστηση, ο βράχος και το νερό στα αίθρια και στον ημιυπαίθριο χώρο εξωτερικά της εισόδου υπενθυμίζουν στον επισκέπτη το φυσικό τοπίο, μέσα στο οποίο εντάσσεται το κτίριο.

Όψεις, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

Bird’s eye view, © potion creative studios

Εσωστρέφεια

Το κτίριο είναι εσωστρεφές. Η σχέση του επισκέπτη – χρήστη με το έξω παραμένει υπαινικτική. Αποκαλύπτεται σ’ αυτόν είτε στιγμιαία, είτε με ελλειπτικό τρόπο.

• Η θάλασσα αποκαλύπτεται στιγμιαία μέσα από ένα παράθυρο – πλαίσιο στην κατάληξη της πορείας του επισκέπτη προς τον εκθεσιακό χώρο.

• Ο ημιυπαίθριος εξωτερικός χώρος της εισόδου και τα αίθρια με τα στοιχεία του νερού, της αυτοφυούς βλάστησης και της γης, υπενθυμίζουν στον επισκέπτη το τοπίο μέσα στο οποίο βρίσκεται.

• Ο εξωτερικός περιβάλλοντας χώρος αποκαλύπτεται στον επισκέπτη ελλειπτικά και στιγμιαία μέσα από την ημιδιαμπερότητα των κλωβών και την εναλλαγή της πυκνότητας της πέτρας μέσα σ΄ αυτούς.

Η είσοδος στο κτίριο

Η είσοδος στο κτίριο ορίζεται από δύο παράλληλα επιμήκη τοιχία, κατασκευασμένα από κλωβούς με πέτρες της περιοχής, διαφόρων μεγεθών. Ο επισκέπτης βιώνει την κατάβαση μέσα στο κτίριο ακολουθώντας το μονοπάτι ανάμεσα στα επιμήκη τοιχία, περνώντας διαδοχικά από τον ανοικτό περιβάλλοντα χώρο στον βυθισμένο ημιυπαίθριο χώρο της εισόδου και μετά στον εσωτερικό χώρο του κτιρίου.

Ημιυπαίθριοι χώροι – Αίθρια

Δύο ημιυπαίθριοι χώροι – αίθρια χωροθετούνται διαδοχικά ανάμεσα στους εσωτερικούς χώρους της εισόδου, της αίθουσας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της αίθουσας εκθεμάτων, εμπλουτίζοντας την αρχιτεκτονική σύνθεση και τις χωρικές σχέσεις με διαμπερότητα και αποκαλύπτοντας στον επισκέπτη, που κινείται  μέσα στο κτίριο, το φυσικό τοπίο του εξωτερικού περιβάλλοντα χώρου.

Άποψη εισόδου, © potion creative studios

Νότια όψη, © potion creative studios

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η μορφή του κτιρίου είναι απλή, συμπαγής, δωρική. Ο επισκέπτης – περαστικός το αντιλαμβάνεται σαν τη φυσική προέκταση του τοπίου.

Τρεις ημιυπαίθριοι χώροι – αίθρια παρεμβάλλονται διαδοχικά μεταξύ των εσωτερικών χώρων εμπλουτίζοντας τις χωρικές σχέσεις μέσα στο κτίριο,  προσδίδοντας σ΄ αυτό διαμπερότητα και υπενθυμίζοντας στον επισκέπτη τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο.

Ανάμεσα στα δύο επιμήκη τοιχία από τοπική πέτρα, χωροθετούνται σε μια επιμήκη μονοόροφη πτέρυγα όλοι οι απαιτούμενοι χώροι: o ημιυπαίθριος χώρος εισόδου, o χώρος υποδοχής, tο αναψυκτήριο, η αίθουσα προβολών, η αίθουσα  περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και η Αίθουσα εκθεμάτων.

Ακολουθώντας το επικλινές μονοπάτι και περπατώντας ανάμεσα στα ημιδιαμπερή τοιχία, ο επισκέπτης καταλήγει  στον σκιασμένο ημιυπαίθριο χώρο της εισόδου. Το νερό, το ξύλινο δάπεδο και η έντονη παρουσία της γης στο χώρο υπενθυμίζουν στον επισκέπτη τα υλικά και τα χρώματα του τοπίου. Η αλλαγή στην πυκνότητα της πέτρας μέσα στους κλωβούς, οι οποίοι σε κάποια σημεία μένουν κενοί, αποκαλύπτουν στιγμιαία οπτικές φυγές προς τα έξω.

Ο χώρος υποδοχής αποτελεί τη μετάβαση από τον εξωτερικό ημιυπαίθριο χώρο της εισόδου στο εσωτερικό του κτιρίου. Είναι ο πυρήνας που συνδέει όλους τους επί μέρους χώρους της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, με έντονα τα στοιχεία της διαμπερότητας και της διαδοχής των υπαίθριων και κλειστών χώρων.

Η αίθουσα  περιβαλλοντικής εκπαίδευσης χωροθετείται κοντά στην αίθουσα εκθεμάτων και σε διαμπερή σχέση με τα δύο σκιασμένα αίθρια. Οι επισκέπτες αντιλαμβάνονται βιωματικά το τοπίο του περιβάλλοντα χώρου μέσα από την άμεση οπτική  επαφή τους με τη βλάστηση, το χώμα, τους βράχους και το νερό των αιθρίων.

Η Αίθουσα εκθεμάτων αποτελεί την κατάληξη της πορείας του επισκέπτη μέσα στο κτίριο.

Η θάλασσα  αποκαλύπτεται για μοναδική φορά στον επισκέπτη μέσα από ένα παράθυρο – πλαίσιο στην είσοδο της αίθουσας. Ένα ενυδρείο χωρίζει τον εκθεσιακό χώρο από το παρακείμενο αίθριο, σε όλο σχεδόν το μήκος του. Ο χώρος επεκτείνεται και δένεται οργανικά, μέσω της ημιδιαμπερότητας του νερού,  με το αίθριο.

Τρισδιάστατη απεικόνιση, © potion creative studios

Τρισδιάστατη απεικόνιση, © potion creative studios

Άποψη εισόδου, © potion creative studios

Άποψη εσωτερικού χώρου εισόδου, © potion creative studios

Άποψη εκθεσιακού χώρου – ενυδρείου, © potion creative studios

Κάτοψη Ισογείου – κατασκευαστική μελέτη, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες

Όψεις – κατασκευαστική μελέτη, © Οικονομίδης + Ακκελίδου Αρχιτέκτονες