Kyriaki Economou

2014 | University of Cyprus

Diploma Project | Supervisors: Panayiota Pyla , Andreas Savvides, Emilios Michael

Επαναπροσδιορίζοντας την ακτογραμμή: Η περίπτωση του Πρωταρά-Κάππαρη

Κυριακή Οικονόμου

2014 | Πανεπιστήμιο Κύπρου

Διπλωματική Εργασία | Διδάσκοντες: Παναγιώτα Πύλα, Ανδρέας Σαββίδης, Αιμίλιος Μιχαήλ

Market Building Renderings, © Kyriaki Economou

The aim of the thesis was to investigate the development potentiality of the coastline beyond the typically structured approaches (hotels, holiday homes, organized beaches ) . The current case- study is a crucial seaside plot in Paralimni, near the UN buffer zone , next to the restricted area of Varosia at Famagusta.

This diploma thesis investigates the coastal area of Armiropygadon at the town of Paralimni, Cyprus. The area is located next to the UN buffer zone and is basically the coastline area next to the restricted area of Varosia. The particularity of the site lies in the fact that it constitutes one of the three important vacant sites within 1km length of the coastline Cavo Greco-Salamina. However, the site’s value as a void is differentiated from the other two, in that it lacks legal institutionalized value(it’s neither an archaeological site nor a nature retreat), and instead, it curries the value of the urban void which has the sense of freedom and expectancy. The key question thus is how this specific place could be interpreted considering that it belongs to a wider place where any coastline plot is typically exploited for large hotel units, holiday homes or commercial beaches.

Area Analysis I, © Kyriaki Economou

The potentiality of the space is perceived by the current activities occurring there. The latter, due to the buffer zone entering the site, lends a functionally independed status quo to the area, in comparison to the other coastal areas of Famagusta district. In detail, the reported activities are: the agriculture cultivations ignoring the limits and entering the buffer zone area, the fishing at the limit and last but not least the improvised holiday homes constructed during summertime from people coming from the neighbourly village of Derhyneia.

Considering the so far documented data as well as the construction possibility of the site -due to future release of Famagusta restricted area-, is suggested the current situation to be preserved and given a boost. So, the coastline area is exploited in a typically contrary way which nevertheless gives rationale to the already surrounded development.

Area Analysis II, © Kyriaki Economou

The above treatment impacts a shift of the coastline’s value into the perimeter zone that is adjacent to the void. The owners’ construction rights are transferred to the latter area. This is suggested to be done in two ways: plot interchange with government land or otherwise coorporated development with the existed owners of the discussed area. For the essay needs, the perimeter zone it is called buffer zone; an area where agricultural and built environment is suggested to coexist in a way that the existed dipole resident-cultivation collapses.

Area Development suggestions, © Kyriaki Economou

Buffer Zone development, © Kyriaki Economou

The adopted islands formed in the area constitute the design tool of the proposed Vaque terrain. The islands are at public disposal and everyone can apply for adoption.  Through them the spontaneous appropriation of the area is strengthen and broadened to more users. Between the islands some functional permanent programmes are suggested- the catalysts-, as well as road network, pedestrian and cyclists network, which give boost to the movement between the islands. The islands become the media through which a chance for someone to formulate its own everyday life is given; away from previous homogeneous ways of moving and living in the touristic area of Protaras and the probably future touristic area of Famagusta.

Main architectural design actions, © Kyriaki Economou

The island rationale is set into practice through the main design proposals. Fistly, the boundaries of the area are set by exploiting the existed estuaries. At the south part of the site the ‘river’ is deepened and the sea water enters the area. At this point all the water activities occur (fishing and water sports). At the south part the river’s vegetation becomes subject to be studied and cared by educational institutions which arrive to the area through riverside path. Within the place the cultivations go into organic farming program since the rich soil of the region is exploited. Furthermore, the plots also host residential units for people who are interested to get involved with the process of production. The products produced are sold in the outdoor market where buyers can cut by themselves from the field or otherwise are pumped into the market building. Residential units are also placed at the beachfront for people who usually spend their holidays in the region but also for new user groups. Several typologies are developed in order to meet different users’ requirements and which refer to the way of the existing residents’ life.

Master plan, © Kyriaki Economou

Suggested Residential Typologies, © Kyriaki Economou

Finally, the market building-warehouse of biological products becomes subject to design. The latter is done in a manner that specifies also the design of the other two suggested building programs. The materials of the existing river (reeds and stones) are exploited and the design is based on the development of independent selling products units, directly from farmers or fishermen. Main idea is the infrastructure layers on which the design evolvement is based. The production is followed by the products’ working out and finally by the sale.

Market Building _ Architecture plans, © Kyriaki Economou

Both the building example as well as the overall urban design aim to let the user to regulate his own activities. General motivation is the area to maintain the character of the non-branded coastal region where one can handle his own time in a framework of multiple options and of freedom in how he conducts.

Pictures of 3d Models, © Kyriaki Economou

ελληνικό κείμενο

Στόχος της διπλωματικής ήταν η διερεύνηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της ακτογραμμής, πέραν των παραδοσιακά δομημένων προσεγγίσεων που ακολουθούνται (ξενοδοχειακές μονάδες, παραθεριστικές κατοικίες, οργανωμένες παραλίες). Περίπτωση προς μελέτη, φλέγων παραλιακό τεμάχιο στο Παραλίμνι, δίπλα από την νεκρή ζώνη, το οποίο εφάπτεται της κλειστής περιοχής των Βαρωσίων στην Αμμόχωστο.

Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με την παραθαλάσσια περιοχή «Αρμυροπήγαδον» στο Παραλίμνι. Η υπό εξέταση περιοχή βρίσκεται δίπλα από τη νεκρή ζώνη και αποτελεί τη παραλιακή συνέχεια της κλειστής περιοχής των Βαρωσίων.  Η ιδιαιτερότητα του υπό μελέτη χώρου έγκειται στο γεγονός ότι αποτελεί ένα από τα τρία σημαντικά σημεία οικοδομικής παύσης σε ακτίνα 1km στην ακτογραμμή Κάβο Γκρέκο-Σαλαμίνα. Ωστόσο, η αξία του ως κενό διαφοροποιείται από τα άλλα δύο. Δεν έχει θεσμοθετημένη αξία, αλλά έχει την αξία του αστικού κενού στο οποίο υπάρχει η αίσθηση της ελευθερίας και της αναμονής πιθανής αυθόρμητης δραστηριότητας. Ο προβληματισμός που τίθεται είναι για το πώς αξιοποιείται ο συγκεκριμένος χώρος σ’ένα περιβάλλον που παραθαλάσσιο τεμάχιο παραδοσιακά σημαίνει: ξενοδοχειακές μονάδες, παραθεριστικές κατοικίες, οργανωμένες παραλίες.

Η δυναμική του χώρου γίνεται αντιληπτή από τις τρέχουσες δραστηριότητες που υποδέχεται, οι οποίες λόγω της νεκρής ζώνης που διεισδύει στην περιοχή, κάνουν την περιοχή να λειτουργεί μ’ ένα ανεξάρτητο καθεστώς από τις υπόλοιπες παραλιακές περιοχές της επαρχίας Αμμοχώστου. Αυτές είναι: οι γεωργικές καλλιέργειες οι οποίες αναιρούν το όριο και διεισδύουν εντός της περιοχής της νεκρής ζώνης, η αλιεία στο όριο από ψαράδες (επαγγελματίες και μη) καθώς και οι αυτοσχέδιες παραθεριστικές κατοικίες που στήνονται τα καλοκαίρια από τους κατοίκους της γειτονικής Δερύνειας. Με τα παραπάνω δεδομένα και την πιθανότητα οικοδομικής ανάπτυξης της περιοχής από μελλοντική διάνοιξη της περιοχής των Βαρωσίων προτείνεται η διατήρηση και τόνωση της παρούσας κατάστασης. Η παραθαλάσσια περιοχή αξιοποιείται μέσα από τον παραδοσιακά αντίθετο χειρισμό, οποίος εκλογικεύει την περιβάλλουσα ανάπτυξη.

Ο παραπάνω χειρισμός, μετατοπίζει τη δύναμη της ακτογραμμής στην περιμετρική ζώνη που εφάπτεται του κενού. Σε αυτή την περιοχη μεταφέρονται και τα αναπτυξιακά δικαιώματα των ιδιοκτητών των οποίων η γή ανταλλάσσεται με χαλίτικα ή υπόκειται μιας συγχωνευτικής ανάπτυξης με τους ιδιοκτήτες της περιφέρειας. Η περιμετρική αυτή ζώνη ορίζεται ως  buffer zone˙ ως μια περιοχή στην οποία συνυπάρχει γεωργικό και δομημένο περιβάλλον με τρόπο που αναιρείται η υφιστάμενη διπολική σχέση κατοικίας καλλιέργειας.

Σχεδιαστικό εργαλείο του προτεινόμενου «κενού» χώρου, είναι οι προτεινόμενες νησίδες που διαμορφώνονται στην περιοχή και παραχωρούνται υπό το καθεστώς της υιοθεσίας. Οι νησίδες είναι ανοιχτές προς το κοινό και οποιοσδήποτε μπορεί να εκδηλώσει ενδιαφέρον για υιοθεσία. Μέσα από αυτές ενισχύεται και «νομιμοποιείται» η ιδέα της αυθόρμητης οικειοποίησης του χώρου και διευρύνεται προς περισσότερους χρήστες. Ανάμεσα στις νησίδες μπαίνουν κάποια σταθερά προγράμματα καταλύτες, καθώς και δίκτυο οδικό, πεζών και ποδηλατών, τα οποία τονώνουν την κινητικότητα ανάμεσα στις νησίδες. Οι νησίδες γίνονται το μέσο το οποίο προσφέρει στους χρήστες την επιλογή ρύθμισης της καθημερινότητάς τους μακριά από τους ομοιογενής τρόπους κίνησης και ζωής του τουριστικού Πρωταρά και της πιθανόν μελλοντικά τουριστικής Αμμοχώστου.

Οι  λογική των νησίδων εφαρμόζεται μέσα από βασικές σχεδιαστικές κινήσεις. Αρχικά καθορίζονται τα όρια της περιοχής με αξιοποίηση των υφιστάμενων εκβολών των ποταμών. Νότια της περιοχής γίνεται εκβάθυνση του ποταμού και εισχώρηση του θαλάσσιου νερού. Εδώ λαμβάνουν χώρα οι θαλάσσιες δραστηριότητες (αλιεία και θαλάσσια αθλήματα) . Βόρεια της περιοχής, η βλάστηση του ποταμού γίνεται αντικείμενο προς μελέτη και φροντίδα από εκπαιδευτικά ιδρύματα που καταφθάνουν από την κατοικημένη περιοχή Παραλιμνίου μέσα από παραποτάμιο μονοπάτι. Εντός του χώρου, οι καλλιέργειες μπαίνουν σε πρόγραμμα βιολογικής καλλιέργειας και αποκτούν επωνυμία αφού αξιοποιείται το πλούσιο χώμα της περιοχής. Τα αγροτεμάχια, φιλοξενούν επίσης μονάδες κατοίκησης που απευθύνονται σε άτομα τα οποία ενδιαφέρονται να εμπλακούν με τη διαδικασία της παραγωγής. Τα προϊόντα που παράγονται, πωλούνται στην υπαίθρια αγορά όπου ο αγοραστής τα κόβει ο ίδιος από το χωράφι ή διοχετεύονται στο κτίριο της αγοράς. Επίσης, μονάδες κατοίκησης τοποθετούνται και στο παραλιακό μέτωπο εξυπηρετώντας τα άτομα που συνηθίζουν να παραθερίζουν στην περιοχή  αλλά και άλλες ομάδες χρηστών. Αναπτύσσονται τυπολογίες οι οποίες ανταποκρίνονται στις διαφορετικές απαιτήσεις των χρηστών και οι οποίες παραπέμπουν στον τρόπο ζωής των υφιστάμενων ‘κατοικων’.

Τέλος, το κτίριο της αγοράς-αποθήκης των βιολογικών προϊόντων γίνεται αντικείμενο σχεδιασμού, με τρόπο που προδιαγράφει και τη σχεδίαση των υπολοίπων κτιριολογικών προγραμμάτων. Αξιοποιούνται τα υλικά του υφιστάμενου ποταμού (καλάμια και πέτρες) και η σχεδίαση βασίζεται στην ανάπτυξη ανεξάρτητων μονάδων πώλησης των προϊόντων απευθείας από τους παραγωγούς ή τους ψαράδες. Κεντρική ιδέα είναι τα layers υποδομών βάση των οποίων εξελίσσεται η σχεδίαση. Από την παραγωγή προχωράμε στην επεξεργασία και τέλος την πώληση.

Τόσο το κτιριολογικό παράδειγμα όσο και η γενικότερη αστική διάπλαση έχουν μια διάθεση να αφήσουν το χρήστη να ρυθμίσει τις δραστηριότητές του. Γενικότερο κίνητρο είναι η περιοχή να διατηρήσει το χαρακτήρα της μη επώνυμης παραλιακής περιοχής στην οποία μπορεί κανείς να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο θα περάσει το χρόνο του με μια πολλαπλότητα εναλλακτικών επιλογών και μια ελευθερία στον τρόπο συμπεριφοράς.