Οινική κουλτούρα
της Αφροδίτης Κωνσταντή
© Αφροδίτη Κωνσταντή
Τελευταία, όλο και πιο συχνά ακούω φίλους, γνωστούς και άγνωστους να μιλάνε για κάβες κρασιών, γευσιγνωσίες, για ότι πρέπει να μεταγγίσουν το κρασί πριν το καταναλώσουν, διαλέγουν με ευλάβεια κρασιά σύμφωνα με το τι θα μαγειρέψουν, γράφονται σε κλαμπ γευσιγνωσίας και τα βράδια βγαίνουν σε winebars. Την τελευταία πενταετία καλλιεργείται η παιδεία για κατανάλωση του κρασιού σαν είδος που ευφραίνει και σαν status symbol. Όλο αυτό είναι αποτέλεσμα της απόκτησης κουλτούρας και της δημιουργίας ενσυνείδητων καταναλωτών, ή απλά αποτέλεσμα μιας καινούργιας μόδας;
Την τελευταία πενταετία καλλιεργείται η παιδεία για κατανάλωση του κρασιού σαν είδος που ευφραίνει και σαν status symbol.
Οινική κουλτούρα είναι ένα όρος σχετικά καινούργιος στην Κύπρο και απαιτεί ευρύτερη παιδεία, ανεπτυγμένη ευαισθησία και μια πλατύτερη κοινωνική μόρφωση. Ακόμη και άνθρωποι που θεωρητικά διαθέτουν κουλτούρα στο κρασί συχνά δεν διατηρούν παρά εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και μια ικανότητα αποστήθισης. Η κουλτούρα του κρασιού είναι μέρος ενός ευρύτερου συνόλου προσωπικής καλλιέργειας που απαιτεί γνώσεις γύρω από το κρασί και την παραγωγή του, την γεωργική και πολιτιστική καταγωγή του αλλά κυρίως διάθεση να μοιραστείς. Να μοιραστείς το κρασί, ένα καλό γεύμα, μια ωραία συζήτηση και διάθεση να επικοινωνήσεις. Το κρασί, όπως έγραψε ο Νίκος Ξυδάκης, δεν φτιάχτηκε για να ξιπάζει αλλά για να κοινωνεί. Η κουλτούρα του κρασιού συνεπώς είναι περισσότερο συναίσθημα και τρόπος ζωής και πολύ λιγότερο συσσώρευση γνώσεων και αποστήθιση ονομάτων.
© Αφροδίτη Κωνσταντή
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η δημιουργία μιας κουλτούρας γύρω από το κρασί και στην Κύπρο, και μάλιστα παρατηρούμε ότι η ηλικία του μέσου καταναλωτή άρχισε να κατεβαίνει. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί: μια ακόμη μόδα που ίσως ξεφουσκώσει, υπάρχει μια μεγάλη πλέον ποικιλία κρασιών σε μια μεγάλη ποικιλία τιμών, οι πληροφορίες βρίσκονται πια ένα πάτημα του κουμπιού μακριά και δε χρειάζεται να χωθείς σε βιβλία αλλά μπορείς να μάθεις για χρονιές, τρόπους παρασκευής και ποικιλίες με ένα απλό σερφάρισμα στο διαδίκτυο, οι νέοι πια μεγαλώνουν με το κρασί και πολλοί μυήθηκαν σε αυτό τον κόσμο από τους γονείς τους που άνοιξαν μια ξεχωριστή μπουκάλα στα γενέθλια τους ή μια σαμπάνια σε μια γιορτή.
Οινική κουλτούρα είναι ένα όρος σχετικά καινούργιος στην Κύπρο και απαιτεί ευρύτερη παιδεία, ανεπτυγμένη ευαισθησία και μια πλατύτερη κοινωνική μόρφωση.
Ακόμη και αν, προς το παρόν, οι γνώσεις είναι εγκυκλοπαιδικές είναι η αρχή για τη δημιουργία μιας πραγματικής παιδείας. Ο κόσμος άρχισε να αποκτά την ικανότητα να ξεχωρίζει τις ποικιλίες, τις ετικέτες, τις κατηγορίες, τη σχέση ποιότητας – τιμής, να μπορεί να συνδυάσει σωστά το κρασί, να το εκτιμήσει. Όλο και περισσότερα άτομα παρακολουθούν μαθήματα για το κρασί, γράφονται σε κάποιον όμιλο ή κλαμπ γευσιγνωσίας και οργανώνουν εξορμήσεις στην ύπαιθρο για να επισκεφτούν οινοποιεία τα οποία παίζουν πλέον σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των καταναλωτών.
Το τελευταίο φαινόμενο της Κύπρου είναι το μπαρ κρασιού ή winebarsόπως είναι διεθνώς γνωστά. Ξεφυτρώνουν πια σε διάφορα σημεία της πόλης: πολυσύχναστες πλατείες, κρυμμένες γωνιές, με κήπο ή χωρίς, με λίστες κρασιών από όλον τον κόσμο ή που ειδικεύονται σε μια περιοχή ή μεμονωμένες ποικιλίες, άλλα πετυχημένα και άλλα όχι τόσο, με μοντέρνα κυρίως αισθητική για να λειτουργήσουν σαν γέφυρα της φύσης με το αστικό τοπίο. Ακόμα και αν είναι μια μόδα ή ένα απλά φαινόμενο του καιρού, τα winebarsαποτελούν δίοδο για εκπαίδευση και εις βάθος μάθηση του οίνου, ανοίγουν ένα νέο κόσμο καταναλωτών εμφιαλωμένου κρασιού και προσφέρουν την ευκαιρία σε οινόφιλους να γνωρίσουν τον τοπικό πρωτίστως αλλά και τον διεθνή αμπελώνα.
Το ποτό, και πιο συγκεκριμένα το κρασί, έχει μια κοινωνική λειτουργία. Είναι ένας καταλύτης για να φέρει κοντά οικογένεια και φίλους. Είναι κάτι το οποίο πρέπει να μοιραζόμαστε και να απολαμβάνουμε. Όταν πίνεται με παρέα οδηγεί σε ένα άνοιγμα του εαυτό μας προς τους άλλους και σε μια κοινωνική ανταλλαγή. Η αντανάκλαση αυτής της οινικής κουλτούρας που δημιουργείται πλέον με τα μπαρ κρασιού, τα κλαμπ οινοφίλων, τα φεστιβάλ κρασιού και τα γαστρονομικά γεύματα με συνδυασμό κρασιού είναι ίσως μια μορφή του μοντέρνου Αθηναϊκού συμποσίου όπου, μέσα από συντροφική διασκέδαση και συζήτηση, οι καταναλωτές επέρχονται σε μια ψυχική απελευθέρωση που μόνο το κρασί μπορεί να αποφέρει.
